Автор: Снежана Тасева
На едно место бев прочитала дека само во Дојран и некаде во далечната Кина се рибари на уникатен и специфичен начин, со помош на птиците корморани. Дојранчани сè уште се сеќаваат на оваа традиција која по сè изгледа полека исчезнува.
Дојран, мало, но значајно место во југоисточна Македонија. Дом на едно од најубавите езера во регионот и најбогато со риба во Европа. Дојранското Езеро отсекогаш било срцето на животот за локалното население. Најпознатата синтагма која го докажува тоа е „ред риба – ред вода“.
Риболовот, како една од најстарите и најважни стопански дејности, има клучна улога во оваа област. Но, какви промени претрпел риболовот низ времето!
Во минатото, риболовот во Дојран бил многу повеќе од само начин на заработка – тој бил животен стил. Рибарите практикувале традиционален начин на риболов, предаван од колено на колено, негуван и усовршуван како најспецифичен занает кој со текот на времето прераснува во основна карактеристика и синоним за Дојран. Се користеле рачно изработени дојрански кораби, мрежи за рибарење, мрежи за влечење риба, наколни колиби наречени ловишта, насеки – места за мрест на бела риба, мандри – крајбрежни прегради во функција на базени изработени од дрвени колци и плетена трска, поставени во водата.
Во овој уникатен систем, старите рибари, рибите ги насочувале со помош на птици – корморани. Корморанот е птица која се нурнува во големи длабочини при што ги гони рибите кон брегот, затоа што оваа птица се храни во плитки води. Знаејќи го ова рибарите ги заловувале кормораните, им ги проретчувале пердувите од нивните крилја за да не можат да летаат, а потоа птиците ги пуштале во длабокиот појас застапен со риби од каде истите тие птици ги гонеле рибите во мандрите.
А пак денес, риболовот во Дојран е значително изменет, старите техники и начини на риболов остануваат во сеќавањата на повозрасните грнерации. Стопанскиот риболов е видно намален, а од традиционалниот начин на рибарење се користат многу мал дел од погоре наведените алатки. Во основа концесионерот кој стопанисува со езерото ги користи корабите и мрежите. Исто така видно намалено е и езерското ниво кое има големо влијание врз флората и фауната. Оваа состојба исто така придонесува во голема мера да изумре стариот начин на рибарење. Основната вековна дејност за егзистенција на Дојран може слободно да се констатира дека денес е пренаменета од рибарство во туризам.
Овој текст е подготвен со финансиска поддршка од Европската Унија. Содржината на текстот е единствена одговорност на ЗГ „Од станица до граница“ од Гевгелија и не мора да ги одразува ставовите на Европската Унија.
Регионалната програма „Нашите медиуми: Акција на граѓанското општество за поттикнување на медиумска писменост и активизам, спротивставување на поларизацијата и промовирање на дијалог“ се спроведува од страна на партнерските организации: СЕЕНПМ, Медиацентар од Сараево, Албанскиот медиумски институт, Црногорскиот медиумски институт, Советот за етика во медиумите на Косово, Македонскиот институт за медиуми, Новосадската школа за новинарство, Мировниот институт од Љубљана и Бианет (Турција), со финансиска поддршка од Европската Унија.
